Konflikt na Ukrainie w świetle międzynarodowego prawa lotniczego i kosmicznego
Dr hab. inż. Tomasz Rogalski, prof. PRz, dr inż. Grzegorz Drupka i mgr inż. Łukasz Wałek z Katedry Awioniki i Sterowania na Wydziale Budowy Maszyn i Lotnictwa uczestniczyli w IX Międzynarodowej Konferencji Prawa Lotniczego i Kosmicznego oraz Technologii. Wystąpienia naszych naukowców dotyczyły m.in. zagadnień związanych ze zmianą ruchu lotniczego w przestrzeni powietrznej państw sąsiadujących z państwami zaangażowanymi w konflikt zbrojny w Ukrainie po 24 lutego 2022 r. Politechnikę Rzeszowską reprezentował również prorektor ds. rozwoju i współpracy z otoczeniem prof. dr hab. inż. Jarosław Sęp.
Przedmiotem tegorocznej edycji Międzynarodowej Konferencji Prawa Lotniczego i Kosmicznego oraz Technologii był konflikt w Ukrainie w świetle międzynarodowego prawa lotniczego i kosmicznego. Program konferencji obejmował trzy bloki tematyczne: suwerenność państwa w przestrzeni powietrznej w sytuacji konfliktu zbrojnego, przestrzeń kosmiczna w aspekcie cywilnym i militarnym, wykorzystywanie systemów bezzałogowych na potrzeby cywilne i militarne. Celem wydarzenia była wymiana poglądów przedstawicieli środowisk naukowych z praktykami, specjalistami z branży lotniczej i kosmicznej na temat konfliktu w Ukrainie.
Podczas konferencji uczestnicy mieli okazję wysłuchać wystąpień ekspertów z branży oraz wziąć udział w dyskusjach dotyczących najnowszych trendów i wyzwań w prawie lotniczym i kosmicznym. Wstąpienia z tej dziedziny zaprezentowali naukowcy i specjaliści z czołowych ośrodków akademickich i firm związanych z szeroko pojętą branżą lotniczą w Polsce i na świecie, m.in. The University of West London, University of Aberdeen, Leicester University, British Academy Fellowship, National Academy of Science of Ukraine, CNRS (France), Lotniczej Akademii Wojskowej w Dęblinie, Politechniki Śląskiej, Uniwersytetu Warszawskiego, Akademii Sztuki Wojennej, Akademii Leona Koźmińskiego, Polskich Linii Lotniczych LOT.
Wystąpienia naukowców Politechniki Rzeszowskiej
W tym znakomitym gronie specjalistów znaleźli się dr hab. inż. Tomasz Rogalski, prof. PRz oraz dr inż. Grzegorz Drupka, którzy w swoim wystąpieniu dokonali „Analizy zmian w ruchu lotniczym na przykładzie wybranych rejonów FIR europejskiej przestrzeni powietrznej po wystąpieniu konfliktu zbrojnego na terytorium Ukrainy w 2022 roku”. Naukowcy z Katedry Awioniki i Sterowania zaprezentowali, jak znaczące zmiany wystąpiły w ruchu lotniczym państw ościennych rejonu konfliktu. Wystąpienie zostało podzielone na dwa etapy. Podczas pierwszego etapu analizie poddano zmianę liczby lotów podczas fazy przelotu w wybranych rejonach informacji powietrznej FIR (Flight Information Region), w drugim określono zmiany w ruchu lotniskowym. Tym samym, analizie poddano przestrzeń powietrzną przynależną do 14 państw, rozpoczynając od północnej części kontynentu – od Norwegii po Armenię, w której zarejestrowano największy wzrost liczby lotów w stosunku do lat ubiegłych. Podczas oceny wzrostu ruchu lotniskowego zaobserwowano, że prym wiedzie lotnisko EPRZ Rzeszów–Jasionka, które w 2022 r. przyjęło ponad 25% więcej statków powietrznych na przestrzeni siedmiu lat 2017–2022. Dla porównania, kolejne miejsca zajmują lotniska w Wilnie (21%) i Antalyi (18%), co wskazuje na imponujące zmiany na podrzeszowskim lotnisku. Ponadto dla obu etapów określono średnią opóźnień i oceniono, że średnia przypadająca na lot wynika z charakteru operacji lotniczych w rejonach FIR oraz jest ściśle związana z pojemnością lotnisk.
Mgr inż. Łukasz Wałek omówił natomiast „Metody wyznaczania pozycji bezzałogowego statku powietrznego na pasie w fazie startu”. W wystąpieniu zostały przedstawione możliwości pozyskania informacji z systemu pomiarowego znajdującego na samolocie MP-02 Czajka, z którego korzysta Katedra Awioniki i Sterowania, dotyczących położenia samolotu na pasie startowym. Porównano możliwości systemów nawigacji satelitarnej oraz bezwładnościowej. Poruszono również tematykę pozyskiwania informacji z systemów wizyjnych.
Organizatorzy i partnerzy wydarzenia
Organizatorami konferencji, która odbyła się 20–21 kwietnia br. w auli Uniwersyteckiego Centrum Innowacji i Transferu Wiedzy Techniczno-Przyrodniczej, byli: Europejskie Stowarzyszenie Studentów Prawa ELSA Rzeszów, Zakład Prawa Międzynarodowego i Prawa Europejskiego, Katedra Awioniki i Sterowania Wydziału Budowy Maszyn i Lotnictwa Politechniki Rzeszowskiej oraz Koło Naukowe Prawa Międzynarodowego i Europejskiego.
Partnerami konferencji byli: Okręgowa Izba Radców Prawnych w Rzeszowie, Politechnika Śląska oraz Instytut Wspierania Nowych Technologii w Toruniu, którego misją jest propagowanie postępu technologicznego, rozwój i wdrażanie usług prospołecznych opartych na nowych technologiach i promocja polskich przedsięwzięć naukowo-biznesowych.
